MARYNISTYKA 1991-1995

„Cutty Sark” na wodach chińskich

50 x 35 cm, tempera, karton, 1991 r.

W czasach swojej świetności uchodził za najszybszy i najpiękniejszy żaglowiec na świecie. Nazwę przyjął na cześć Nannie Dee, czarownicy z poematu Roberta Burnsa „Tam O’Shanter”, w którym pojawiła się ubrana jedynie w „cutty sark” – krótką koszulkę. Galion pod bukszprytem klipra przedstawia właśnie Nannie. Statek początkowo pływał na szlaku herbacianym. W 1883 r. wyparty przez parowce, został przeniesiony na szlak wełniany. Później, sprzedany Portugalii, obsługiwał trasy do portugalskich kolonii w Ameryce i Afryce. W 1922 r. został odkupiony przez kapitana Wilfreda Dowmana, który chciał przywrócić mu dawną świetność. W 1957 r. królowa Elżbieta II dokonała oficjalnego otwarcia muzeum na statku „Cutty Sark”. Nazwę i wizerunek „Cutty Sark” nosi też znany gatunek whisky.

HMS „Sovereign of the Seas”

100 x 80 cm, olej, płótno, 1991 r.

Trzypokładowy okręt 1. rangi, zbudowany w 1637 r. przez szkutnika Petera Petta pod kierunkiem jego ojca Phineasa, na osobiste zamówienie króla Jakuba I. Wyjątkowo bogato zdobiony, wyposażony w 102 działa odlane z brązu, miał podnieść prestiż i autorytet angielskiego monarchy. Aby sfinansować bardzo kosztowną budowę okrętu, konieczne było wprowadzenie specjalnego podatku, co stało się jedną z przyczyn konfliktu króla z parlamentem i doprowadziło później do wojny domowej. Okręt brał udział w trzech wojnach z Holandią i w jednej przeciwko Francji. Był dwukrotnie przebudowywany. Spłonął w wyniku przypadkowego pożaru w 1697 r.

Okręt liniowy

40 x 24 cm, olej, płótno, 1991 r.

Angielski dwupokładowy okręt liniowy w towarzystwie jachtu. Lata 60-te XVII wieku.

Okręty liniowe w Kanale Angielskim, 1757 r.

130 x 55 cm, tempera, płótno, 1991 r.

W XVIII w. angielskie dwupokładowe okręty liniowe 3. rangi, o wyporności 1300–1800 t, liczbie załogi 450–700 osób, były optymalnym rozwiązaniem pod względem czasu i kosztu budowy oraz prędkości i siły ognia. Stanowiły trzon bojowy Royal Navy i przeważały wśród okrętów liniowych.

Statek Holenderskiej Kompani Wschodnioindyjskiej

46 x 32 cm, tempera, karton, 1991 r.

Uzbrojony statek wielkości porównywalnej do „Batavii”. Takie statki należały do elity i nie stanowiły podstawy floty VOC (Holenderskiej Kompani Wschodnioindyjskiej). W pierwszej połowie XVII wieku we flocie VOC przeważały mniejsze jednostki o wyporności 200–400 ton. Duże statki przewoziły cenne ładunki i ważne osoby. Dorównywały jakością wykonania i zdobnictwem królewskim okrętom wojennym.

Żaglowiec handlowy

80 x 70 cm, tempera, płótno, 1994 r.

Angielski żaglowiec towarowy na Morzu Północnym, około 1900 r.

Żaglowiec handlowy i szkuner

80 x 70 cm, tempera, płótno, 1995 r.

Obydwa statki handlowe uprawiały żeglugę kabotażową przeważnie na wodach Europy. Woziły wszystko, co tylko mogły pomieścić w ładowniach. Ciężko pracowały, a mimo to nie mogły się doczekać remontu. Początek XX w.