MARYNISTYKA 2008

HMS „Pandora”

100 x 70 cm, olej, karton, 2008 r.

Fregata 24-działowa zbudowana w 1779 r. W 1790 r. wyruszyła pod dowództwem kapitana Edwarda Edwardsa , aby odnaleźć HMS „Bounty”, ująć buntowników i postawić ich przed sądem. Podejrzewano, że osiedlili się na Tahiti i ta wyspa była pierwszym celem ekspedycji. Ujęto tam i uwięziono na pokładzie „Pandory” 14 rebeliantów. Jeszcze przez 3 miesiące poszukiwano „Bounty” i pozostałych buntowników, penetrując wyspy południowo-zachodniego Pacyfiku, ale nie znaleziono żadnych śladów okrętu. W drodze powrotnej, 28 sierpnia 1791 r., „Pandora” uderzyła w wielką rafę koralową i zatonęła. Zginęło 31 członków załogi i 4 więźniów. Szlakiem kapitana Bligha, rozbitkowie w 4 otwartych łodziach, dotarli do Timoru 16 sierpnia. Historia potoczyłaby się zupełnie inaczej, gdyby „Pandora” trafiła na wyspęPitcairn, na której osiedlili się buntownicy z „Bounty”. W drodze na Tahiti, przeszła w odległości 100 mil na północ od niej. W dodatku Pitcairn nie była precyzyjnie oznaczona na mapach Royal Navy.

„Agamemnon” i „Melpomene”

100 x 80 cm, olej, płótno, 2008 r.

Morze Śródziemne, 1793 r. 64-działowy liniowiec HMS „Agamemnon” walczy z 4 fregatami francuskimi. 44-działowa „Melpomene”, widoczna na drugim planie, zestrzeliła grotmaszt okrętu dowodzonego przez Horatio Nelsona, zmuszając go do wycofania się z pola walki.

„Pluton” i „Pegaz”

50 x 35 cm, tempera, karton, 2008 r.

Obydwa trawlery parowe zbudowane w Wielkiej Brytanii w roku 1926. „Pluton” (na pierwszym planie) i „Pegaz” w służbie Dalmoru na wodach Islandii.

„Syriusz”

30 x 22 cm, ołówek, tempera, karton, 2008 r.

HMS „Agamemnon”

100 x 75 cm, olej, płótno, 2008 r.

11 września 1793 r. HMS „Agamemnon” pod dowództwem Horatio Nelsona zmierzał przez wody Zatoki Neapolitańskiej z wizytą do króla Neapolu w celu zawarcia z nim sojuszu przeciwko Francji. Był to 64-działowy liniowiec 3. klasy, o wyporności 1384 t, zbudowany w 1781 r. i nazwany przez marynarzy „Eggs-and-Bacon”. Długość pokładu bateryjnego – 49 m, uzbrojenie: 26 dział 24-funtowych na pokładzie dolnym, 26 dział 18-funtowych na górnym, 10 dział 4-funtowych na rufowym i 2 działa 9-funtowe na dziobowym; 500 osób załogi. Brał udział w bitwach morskich pod Ouessant w 1781 r., u wybrzeży wysp Les Saintes w 1782 r., pod Genuą i wyspami Hyeres w 1795 r., pod Kopenhagą w 1801 i 1807 r., u przylądka Finisterre pod Trafalgarem w 1805 r. i pod San Domingo w 1806 r. W 1809 r. stan techniczny okrętu był już zły. W lipcu 1809 r. HMS „Agamemnon”, wraz z towarzyszącą mu eskadrą, chroniąc się przed sztormem, u ujścia La Platy wszedł na mieliznę. Próba ściągnięcia nie udała się; kadłub nie wytrzymał naporu lin holowniczych.

SS „Poznań” na wodach północnego Bałtyku

70 x 47 cm, olej, płótno 2008 r.

SS „Poznań” – polski masowiec, zbudowany w 1925 roku we francuskiej stoczni Chantiers Navais Francais Blainville w Caen. Został kupiony w 1926 r. jako jedna z pierwszych jednostek Polskiej Marynarki Handlowej. „Poznań” i bliźniacze statki „Wilno”, „Kraków”, „Katowice”, „Toruń” dorobiły się przydomku „twarde francuzy”. Po wybuchu II wojny światowej przedarł się ze Szwecji do Wielkiej Brytanii. Brał udział w operacji Overlord, w czasie której został zaskoczony przez sztorm i zaczął tonąć. Wyładowany amunicją statek osadzono na płyciźnie i uratowano dzięki determinacji załogi. Po wojnie „Poznań” wrócił do polski i służył na Bałtyku jako tramp do 1962 r.

Obraz olejny według mistrza Adama Werki z 1980 r.

Pierwszy rejs „Pomorza”

50 x 35 cm, tempera, karton, 2008 r.

Żaglowiec, ex-niemiecki, ex-francuski, został zakupiony dzięki darom mieszkańców Pomorza. Pod koniec grudnia 1929 r. holowany był z Francji do Danii w celu przeprowadzenia remontu. W Zatoce Biskajskiej konwój natrafił na sztorm i doszło do zerwania holu. Na pierwszym planie holenderski holownik „Poolzee”.

Powrót „Endeavour” przez Ocean Indyjski

100 x 80 cm, olej, płótno, 2008 r.

Pierwsza wyprawa Cooka dookoła świata w latach 1768–1771. Ekspedycja na południowy Pacyfik, zlecona przez Towarzystwo Królewskie w Londynie, miała umożliwić naukowcom obserwację przejścia Wenus przez tarczę słoneczną, czego dokonano na Tahiti. Drugim celem było poszukiwanie legendarnego kontynentu „Terra Australis” na półkuli południowej. Ekspedycja dotarła do Nowej Zelandii i południowo-wschodnich wybrzeży Australii. Na obrazie „Endeavour” i statki handlowe Oceanu Indyjskiego – battel i doni.

Trawler „Mały Wóz” na Morzu Północnym

70 x 50 cm, olej, karton, 2008 r.

Lata 50. XX w. Trawler parowy „Mały Wóz” w sztormie na Morzu Północnym. Na pokładzie, wraz z innymi, walczy z żywiołem serdeczny kolega autora, stary rybak Marian Rodak. Trawler, zbudowany w1925 r. w Wielkiej Brytanii, zakupiony przez Dalmor w 1952 r. od duńskiego armatora, pływał do połowy lat 60.