MARYNISTYKA 2010

HMS „Lavinia”

70 x 50 cm, tempera, karton, 2010 r.

Fregata o wyporności 1172 t, zwodowana w 1806 r. w stoczni w Milford Haven. Uzbrojona w 40 dział 18-funtowych i 10 karonad. W 1808 r. służyła na Morzu Śródziemnym. W 1809 r. brała udział w ekspedycji na Walcheren w Holandii zakończonej niepowodzeniem. Od 1836 r. służyła jako hulk portowy w Plymouth i ostatecznie jako magazyn węgla. Zatonęła staranowana przez parowiec w 1868 r. Na obrazie HMS „Lavinia” przekazuje slupowi sygnał flagowy „Nawiązać bliższy kontakt z wrogą jednostką”. Wzór sygnału podał pan Krzysztof Gerlach z Gdańska, wielki znawca historii żaglowców.

MT „Jamno”

70 x 50 cm, tempera, karton, 2010 r.

Motorowy trawler burtowy „Jamno” z tzw. „serii jezior”, z 1964 r., pracował dla PPDiUR „Odra” Świnoujście. Ten mały statek, o długości około 60 m i nośności 500 t, pływał aż na łowiska falklandzkie. Na obrazie widoczny na tle jednej z Wysp Falklandzkich, tuż po przybyciu na łowisko. Na pokładzie widoczne beczki na solone ryby.

MT „Uran” i MT „Dalmor”

50 x 35 cm, tempera, karton, 2010 r.

W styczniu 1957 r. trawler rufowy „Dalmor” na łowiskach Nowej Fundlandii został zastopowany przez wkręcenie się sieci w śrubę. Sytuacja była groźna: kra, oblodzenie i sztorm. „Uran” podał hol „Dalmorowi” i holował go tysiąc mil do Saint John’s na Nowej Fundlandii. Hol zrywał się kilkakrotnie. Pomimo bardzo ciężkich warunków akcja ratunkowa powiodła się. „Dalmor” był naszym pierwszym rufowym trawlerem przetwórnią.

„Piotr z Gdańska”

50 x 35 cm, ołówek, tempera, karton, 2010 r.

Alegoria „Paris” – „London”

70 x 50 cm, tempera, karton, 2010 r.

Spotkanie dwóch fregat 44-działowych pod koniec wojen napoleońskich. Nie są to konkretne fregaty, ale ich alegorie: francuska „Paris” i angielska „London”. Uzbrojone w 18- i 24-funtowe działa są groźnymi przeciwnikami. Szkwał opóźnił ich akcję, za sekundę jednak będzie naprawdę strasznie ze względu na duży kaliber dział i bardzo mały dystans pomiędzy okrętami.

„Piotr z Gdańska”

50 x 35 cm, tempera, 2010 r.

W kwietniu 1473 r. karaka „Peter von Danczk” pod dowództwem Pawła Benekego przechwyciła florencko-burgundzką galerę „San Matteo” płynącą z Brugii do Anglii. Wśród wielu bogactw korsarze gdańscy znaleźli tryptyk Hansa Memlinga „Sąd ostateczny”. Obraz znajduje się dziś w Muzeum Narodowym w Gdańsku, a kopia w kościele Mariackim

HMS „Endymion”

100 x 70 cm, tempera, karton, 2010 r.

Ciężka fregata HMS „Endymion” została zwodowana w 1797 r. Miała 1468 ton rejestrowych wyporności i pokład długości 48,5 metra. Była zbudowana z drewna dębowego. Na pokładzie działowym znajdowało się 26 (później 28) dział 24-funtowych, na rufowym 16 karonad 32-funtowych, na dziobowym 2 działa 9-funtowe i 4 karonady 32-funtowe. Załogę stanowiło 300–340 osób. W 1815 r. zdobyła amerykańską fregatę „USS President”. Rozebrana w 1868 r., po ponad 70 latach służby. W latach 1813–1814 zwodowano jeszcze 5 fregat tej samej klasy, ale z drewna sosnowego. HMS „Forth” służyła tylko 6 lat, najdłużej HMS „Glasgow” – 15 lat. Na obrazie fregata suszy żagle i hamaki w końskich szerokościach na Atlantyku. Na jednej burcie wyłożono ponad 100 hamaków. Łowiącym ryby marynarzom towarzyszą mewy i albatrosy.

Drobnicowiec „Marceli Nowotko”

70 x 50 cm, tempera, karton, 2010 r.

Drobnicowiec typu B-54, pierwszy polski dziesięciotysięcznik, zbudowany w 1956 r. w Stoczni Gdańskiej, przeznaczony na linię dalekowschodnią. Pływał do portów Indonezji, Wietnamu, Japonii, Korei i Chin. Na obrazie, atakowany przez zachodnią falę, płynie przez Biskaje do Azji.

„Golden Hind”

50 x 35 cm, tempera, karton, 2010 r.

Jedyny z pięciu okrętów Francisa Drake, jaki po dotarciu na Pacyfik i okrążeniu świata w latach 1577–1580, powrócił ze zdobytymi na Hiszpanach skarbami do Anglii. Drake był pierwszym Anglikiem, który powtórzył wyczyn Magellana. W uznaniu za sukcesy odniesione nad Hiszpanią – największą ówczesną potęgą morską – Drake otrzymał od królowej Elżbiety I tytuł szlachecki.

„Warspite” pod Narwikiem

70 x 50 cm, tempera, karton, 2010 r.

Na obrazie HMS „Warspite” w bitwie pod Narwikiem. Zwodowany został w 1913 roku. W czasie I wojny światowej brał udział w jej największym starciu – w bitwie jutlandzkiej. W okresie międzywojennym okręt służył na Atlantyku i Morzu Śródziemnym. Po wybuchu II wojny światowej wszedł w skład Home Fleet – floty chroniącej wody terytorialne Wielkiej Brytanii, przyczyniając się walnie do zwycięstwa w drugiej bitwie pod Narwikiem w kwietniu 1940 roku. Walczył w bitwie koło przylądka Matapan, wspierał desant pod Salerno, gdzie został uszkodzony po wybuchu niemieckiej bomby kierowanej. W trakcie operacji Overlord osłaniał ogniem artyleryjskim oddziały desantowe. Ostatni raz uczestniczył w akcji bojowej w listopadzie 1944 roku. Został wycofany ze służby w 1945 r.