MARYNISTYKA

„Gipsy Moth IV”

„Gipsy Moth IV” 35 x 25 cm, tempera, karton, 2011 r. Jacht prowadzony przez sir Francisa Chichestera minął przylądek Horn 21 marca 1967 r., w czasie samotnego rejsu żeglarza dookoła świata. Królowa Elżbieta II wyróżniła żeglarza tytułem szlacheckim.

S/S NARVIK

SS „Narwik” 100 x 70 cm, tempera, karton, 2011 r. Spotkanie polskiego drobnicowca „Narwik” z brytyjskim krążownikiem na Oceanie Indyjskim, 1942 rok. Krążownik odebrał ciężko chorego kapitana „Narwika” Tadeusza Niefiedorowicza, którego na mostku drobnicowca zastąpił I oficer Czesław Zawada. 10 października 1942 r., na Południowym Atlantyku, na zachód od Kapsztadu, dowodzony przez kapitana Zawadę „Narwik” odebrał sygnał SOS z transportowca „Orcades” storpedowanego przez niemiecki okręt podwodny U–172. Mimo zagrożenia ze strony okrętu podwodnego „Narwik” przystąpił do akcji ratowniczej i podjął na pokład 1022 rozbitków. Była to największa i najskuteczniejsza operacja ratunkowa przeprowadzona przez jeden statek podczas II wojny światowej. Dowódca okrętu wraz załogą zostali za nią uhonorowani odznaczeniami polskimi i brytyjskimi.

ORP „Dragon”

ORP „Dragon” 100 x 70 cm, tempera, karton, 2011 r. Krążownik zbudowany został w 1918 roku w Wielkiej Brytanii jako HMS „Dragon”. 15 stycznia 1943 r. na mocy polsko-brytyjskich porozumień rządowych został przekazany Polskiej Marynarce Wojennej. Władze emigracyjne zdecydowały o zachowaniu nazwy „Dragon”, która ma długą i piękną tradycję w Royal Navy, sięgającą XVI wieku. Imię „Dragon”, czyli „Smok” nawiązywało także do pierwszego okrętu polskiej floty tworzonej przez Zygmunta Augusta u schyłku XVI w. ORP „Dragon” był pierwszym okrętem tej klasy pływającym pod polską banderą. Podczas inwazji w Normandii 8 VII 1944 roku został trafiony przez niemiecką „żywą torpedę” Neger. Ciężko uszkodzony okręt został użyty jako element falochronu sztucznego portu inwazyjnego.

„Warspite” pod Narwikiem

„Warspite” pod Narwikiem 70 x 50 cm, tempera, karton, 2010 r. Na obrazie HMS „Warspite” w bitwie pod Narwikiem. Zwodowany został w 1913 roku. W czasie I wojny światowej brał udział w jej największym starciu – w bitwie jutlandzkiej. W okresie międzywojennym okręt służył na Atlantyku i Morzu Śródziemnym. Po wybuchu II wojny światowej wszedł w skład Home Fleet – floty chroniącej wody terytorialne Wielkiej Brytanii, przyczyniając się walnie do zwycięstwa w drugiej bitwie pod Narwikiem w kwietniu 1940 roku. Walczył w bitwie koło przylądka Matapan, wspierał desant pod Salerno, gdzie został uszkodzony po wybuchu niemieckiej bomby kierowanej. W trakcie operacji Overlord osłaniał ogniem artyleryjskim oddziały desantowe. Ostatni raz uczestniczył w akcji bojowej w listopadzie 1944 roku. Został wycofany ze służby w 1945 r.

MT „Uran” i MT „Dalmor”

MT „Uran” i MT „Dalmor” 50 x 35 cm, tempera, karton, 2010 r. W styczniu 1957 r. trawler rufowy „Dalmor” na łowiskach Nowej Fundlandii został zastopowany przez wkręcenie się sieci w śrubę. Sytuacja była groźna: kra, oblodzenie i sztorm. „Uran” podał hol „Dalmorowi” i holował go tysiąc mil do Saint John’s na Nowej Fundlandii. Hol zrywał się kilkakrotnie. Pomimo bardzo ciężkich warunków akcja ratunkowa powiodła się. „Dalmor” był naszym pierwszym rufowym trawlerem przetwórnią.

Szkic

*

Szkic

*

Szkic

*

SS „Sołdek”

S „Sołdek” 70 x 50 cm, tempera, karton, 2007 r. Parowiec „Sołdek” wypływa pod balastem do Lulea po rudę żelaza. Jest to pierwszy statek całkowicie zbudowany w Polsce po II wojnie światowej. Od 1985 r. udostępniony dla zwiedzających jako statek muzeum, na Motławie w Gdańsku.

Trawlery „Radunia” i „Rozoga”

Trawlery „Radunia” i „Rozoga” 70 x 45 cm, tempera, karton, 2007 r. Trawlery parowe z lat 50. na Atlantyku północnym. Prezent dla pana Mariana Rodaka z Gdyni.

Trawler „Mały Wóz” na Morzu Północnym

Trawler „Mały Wóz” na Morzu Północnym 70 x 50 cm, olej, karton, 2008 r. Lata 50. XX w. Trawler parowy „Mały Wóz” w sztormie na Morzu Północnym. Na pokładzie, wraz z innymi, walczy z żywiołem serdeczny kolega autora, stary rybak Marian Rodak. Trawler, zbudowany w1925 r. w Wielkiej Brytanii, zakupiony przez Dalmor w 1952 r. od duńskiego armatora, pływał do połowy lat 60.

Trawler „Radunia” w sztormie

Trawler „Radunia” w sztormie 70 x 50 cm, tempera, karton, 2007 r. Trawler parowy zbudowany w 1951 r. w Stoczni Gdańskiej. W latach 1950-1957 zwodowano 22 jednostki tego typu. Na obrazie „Radunia” na sztormowej fali, lata 50. XX w.

Obraz

*

Trawler parowy „Pluton” na łowiskach Morza Północnego

Trawler parowy „Pluton” na łowiskach Morza Północnego 70 x 50 cm, tempera, karton, 2007 r. Zbudowany w 1926 r. w Wielkiej Brytanii. Zakupiony przez Dalmor w 1950 r. Obraz dedykowany znajomemu rybakowi, panu Marianowi z Gdyni.

„Pluton” i „Pegaz”

„Pluton” i „Pegaz” 50 x 35 cm, tempera, karton, 2008 r. Obydwa trawlery parowe zbudowane w Wielkiej Brytanii w roku 1926. „Pluton” (na pierwszym planie) i „Pegaz” w służbie Dalmoru na wodach Islandii.

Supertrawler „Radomka”

Supertrawler „Radomka” 70 x 50 cm, tempera, karton, 2009 r. Supertrawlery typu B-10 budowane były od 1949 r., otwierając nowy okres w rozwoju polskiego rybołówstwa dalekomorskiego. Przedtem flota rybacka posiadała tylko stare trawlery sprowadzane z zagranicy. Wybudowano w kilku wersjach 167 tego typu trawlerów, w tym dla polskiej bandery 67. Załogę stanowiło 28–29 osób. W latach 1954–1977 armatorem „Radomki” było Przedsiębiorstwo Połowów, Przetwórstwa i Handlu Dalmor S.A.

Trawler „Ławica”

Trawler „Ławica” 50 x 35 cm, tempera, karton, 2009 r. Zbudowany w 1918 r. we Flensburgu w Niemczech, zakupiony w czerwcu 1939 r. od norweskiego armatora. Po remoncie w Gdyni wyszedł na łowiska 15 VII 1939 r. z polską 15-osobowa załogą. Po wybuchu wojny zawinął do Anglii. Przejęty przez Royal Navy, służył do końca wojny jako patrolowiec „Withernsea”. Do Gdyni wrócił w 1946 r. i pod banderą Dalmoru pływał do 1957 r.

SS „Poznań” na wodach północnego Bałtyku.

SS „Poznań” na wodach północnego Bałtyku. 70 x 47 cm, olej, płótno 2008 r. Ss „Poznań” – polski masowiec, zbudowany w 1925 roku we francuskiej stoczni Chantiers Navais Francais Blainville w Caen. Został kupiony w 1926 r. jako jedna z pierwszych jednostek Polskiej Marynarki Handlowej. „Poznań” i bliźniaczestatki „Wilno”, „Kraków”, „Katowice”, „Toruń” dorobiły się przydomku „twarde francuzy”. Po wybuchu II wojny światowej przedarł się ze Szwecji do Wielkiej Brytanii. Brał udział w operacji Overlord, w czasie której został zaskoczony przez sztorm i zaczął tonąć. Wyładowany amunicją statek osadzono na płyciźnie i uratowano dzięki determinacji załogi. Po wojnie „Poznań” wrócił do polski i służył na Bałtyku jako tramp do 1962 r. Obraz olejny według mistrza Adama Werki z 1980 r.

Drobnicowiec „Marceli Nowotko”

Drobnicowiec „Marceli Nowotko” 70 x 50 cm, tempera, karton, 2010 r. Drobnicowiec typu B-54, pierwszy polski dziesięciotysięcznik, zbudowany w 1956 r. w Stoczni Gdańskiej, przeznaczony na linię dalekowschodnią. Pływał do portów Indonezji, Wietnamu, Japonii, Korei i Chin. Na obrazie, atakowany przez zachodnią falę, płynie przez Biskaje do Azji.

Trawler „Polesie”

Trawler „Polesie” 50 x35 cm, tempera, karton, 2007 r. Trawler produkcji angielskiej z okresu I wojny światowej, przeznaczony do wykorzystania w marynarce wojennej lub w rybołówstwie jako statek pomocniczy. Pływał we flocie Dalmoru od 1950 r. pod nazwą „Polesie” a w latach1957–1959 r. pod nazwą „Feniks”.

Trawler „Saturn”

Trawler „Saturn” 70 x 50 cm, tempera, karton, 2007 r. Trawler zbudowany w 1929 r. w Wielkiej Brytanii. W 1946 r. Polska otrzymała kilka takich jednostek w ramach dostaw UNRRA. Tutaj, – „Saturn” w służbie Dalmoru, 1957 r.

ORP „Błyskawica”, „Grom” i „Burza”

ORP „Błyskawica”, „Grom” i „Burza” 50 x 35 cm, tempera, karton, 2009 r. „Pekin” – plan Dowództwa Floty RP zakładał odejście trzech niszczycieli do Wielkiej Brytanii w celu kontynuowania działań wojennych z baz brytyjskich i eskortowania statków z zaopatrzeniem wojennym do Polski. Na Bałtyku pozostał niszczyciel „Wicher”, pięć okrętów podwodnych i stawiacz min „Gryf”. Na obrazie ORP „Błyskawica”, „Grom” i „Burza” płyną do Anglii przez Sund mijając wybrzeże Danii, pomiędzy Kopenhagą a Helsingorem. Mijają między innymi dom Karen Blixen, autorki „Pożegnania z Afryką”.

Pierwszy rejs „Pomorza”

Pierwszy rejs „Pomorza” 50 x 35 cm, tempera, karton, 2008 r. Żaglowiec, ex-niemiecki, ex-francuski, został zakupiony dzięki darom mieszkańców Pomorza. Pod koniec grudnia 1929 r. holowany był z Francji do Danii w celu przeprowadzenia remontu. W Zatoce Biskajskiej konwój natrafił na sztorm i doszło do zerwania holu. Na pierwszym planie holenderski holownik „Poolzee”.

„Rycerz Święty Jerzy” na Zatoce Gdańskiej

„Rycerz Święty Jerzy” na Zatoce Gdańskiej 70 x 50 cm, tempera, karton, 2005 r. Polski galeon, zbudowany w 1627 r. w Pucku, był admiralskim okrętem polskiej floty podczas zwycięskiej bitwy z eskadrą szwedzką pod Oliwą 28 listopada tego samego roku. Miał około 400 t wyporności, załoga liczyła 50 marynarzy i 100 żołnierzy. Uzbrojenie stanowiło 31 dział różnego kalibru. Podczas bitwy „Rycerz Święty Jerzy” zaatakował abordażem szwedzki okręt admiralski „Tigern”. 6 lipca 1628 r. podczas natarcia szwedzkich wojsk na polskie okręty u ujścia Wisły, koło twierdzy Wisłoujście wszedł na mieliznę i został poważnie uszkodzony przez szwedzką artylerię polową. Opuszczony przez załogę, spłonął, a reszta polskich okrętów wycofała się w górę rzeki.