MARYNISTYKA
„Golden Hind”
„Golden Hind” 50 x 35 cm, tempera, karton, 2010 r. Jedyny z pięciu okrętów Francisa Drake, jaki po dotarciu na Pacyfik i okrążeniu świata w latach 1577–1580, powrócił ze zdobytymi na Hiszpanach skarbami do Anglii. Drake był pierwszym Anglikiem, który powtórzył wyczyn Magellana. W uznaniu za sukcesy odniesione nad Hiszpanią – największą ówczesną potęgą morską – Drake otrzymał od królowej Elżbiety I tytuł szlachecki.
Alegoria „Paris” – „London”
Alegoria „Paris” – „London” 70 x 50 cm, tempera, karton, 2010 r. Spotkanie dwóch fregat 44-działowych pod koniec wojen napoleońskich. Nie są to konkretne fregaty, ale ich alegorie: francuska „Paris” i angielska „London”. Uzbrojone w 18- i 24-funtowe działa są groźnymi przeciwnikami. Szkwał opóźnił ich akcję, za sekundę jednak będzie naprawdę strasznie ze względu na duży kaliber dział i bardzo mały dystans pomiędzy okrętami.
HMS „Pandora”
HMS „Pandora” 100 x 70 cm, olej, karton, 2008 r. Fregata 24-działowa zbudowana w 1779 r. W 1790 r. wyruszyła pod dowództwem kapitana Edwarda Edwardsa , aby odnaleźć HMS „Bounty”, ująć buntowników i postawić ich przed sądem. Podejrzewano, że osiedlili się na Tahiti i ta wyspa była pierwszym celem ekspedycji. Ujęto tam i uwięziono na pokładzie „Pandory” 14 rebeliantów. Jeszcze przez 3 miesiące poszukiwano „Bounty” i pozostałych buntowników, penetrując wyspy południowo-zachodniego Pacyfiku, ale nie znaleziono żadnych śladów okrętu. W drodze powrotnej, 28 sierpnia 1791 r., „Pandora” uderzyła w wielką rafę koralową i zatonęła. Zginęło 31 członków załogi i 4 więźniów. Szlakiem kapitana Bligha, rozbitkowie w 4 otwartych łodziach, dotarli do Timoru 16 sierpnia. Historia potoczyłaby się zupełnie inaczej, gdyby „Pandora” trafiła na wyspę Pitcairn, na której osiedlili się buntownicy z „Bounty”. W drodze na Tahiti, przeszła w odległości 100 mil na północ od niej. W dodatku Pitcairn nie była precyzyjnie oznaczona na mapach Royal Navy.
HMS „Pandora”
HMS „Pandora” 100 x 70 cm, olej, karton, 2008 r. Fregata 24-działowa zbudowana w 1779 r. W 1790 r. wyruszyła pod dowództwem kapitana Edwarda Edwardsa , aby odnaleźć HMS „Bounty”, ująć buntowników i postawić ich przed sądem. Podejrzewano, że osiedlili się na Tahiti i ta wyspa była pierwszym celem ekspedycji. Ujęto tam i uwięziono na pokładzie „Pandory” 14 rebeliantów. Jeszcze przez 3 miesiące poszukiwano „Bounty” i pozostałych buntowników, penetrując wyspy południowo-zachodniego Pacyfiku, ale nie znaleziono żadnych śladów okrętu. W drodze powrotnej, 28 sierpnia 1791 r., „Pandora” uderzyła w wielką rafę koralową i zatonęła. Zginęło 31 członków załogi i 4 więźniów. Szlakiem kapitana Bligha, rozbitkowie w 4 otwartych łodziach, dotarli do Timoru 16 sierpnia. Historia potoczyłaby się zupełnie inaczej, gdyby „Pandora” trafiła na wyspę Pitcairn, na której osiedlili się buntownicy z „Bounty”. W drodze na Tahiti, przeszła w odległości 100 mil na północ od niej. W dodatku Pitcairn nie była precyzyjnie oznaczona na mapach Royal Navy.
USS „Constitution”
USS „Constitution” 70 x 50 cm, tempera, karton, 2009 r. Na obrazie fregata Stanów Zjednoczonych „Constitution” w czasie wojny 1812 roku, krążąca po Karaibach w poszukiwaniu brytyjskich fregat. USS „Constitution” została zwodowana w 1797 r. Imię, upamiętniające konstytucję Stanów Zjednoczonych, nadał jej prezydent George Washington. Była jedną z 6 tego typu fregat US Navy, które zostały zbudowane zgodnie z uchwaloną przez kongres w 1794 roku ustawą morską. Należała do klasy 44-działowych ciężkich fregat. Miała 2200 ton rejestrowych wyporności i 53 m długości na linii wodnej. Uzbrojenie: 30 długich dział 24-funtowych, 20 karonad 32-funtowych, dwa 24-funtowe działa pościgowe. Załoga składała się z 450 ludzi. Karierę fregata zaczęła w wojnie francusko-amerykanskiej i na Morzu Śródziemnym w walce z berberyjskimi piratami. Brała udział w wojnie brytyjsko-amerykańskiej, w latach 1812-1815 przechwytując liczne brytyjskie statki handlowe i pokonując okręty: „Guerriere”, „Java”, „Pictou”, „Cyane” i „Levant”. Po bitwie z HMS „Guerriere” amerykańska fregata otrzymała przydomek „Old Ironsides” z powodu odporności jej kadłuba na brytyjski ostrzał. W czasie wojny secesyjnej była okrętem szkolnym. W 1878 przywiozła do Paryża na Wystawę Światową amerykańskie dzieła sztuki i wyroby przemysłowe. Jest najstarszym na świecie pływającym i pozostającym w czynnej służbie okrętem.
Polskie okręty przyjmują zaopatrzenie pod murami
Polskie okręty przyjmują zaopatrzenie pod murami twierdzy Wisłoujście. 70 x 50 cm, tempera, karton, 2005 r. W sierpniu 1587 r. Zygmunt Waza zobowiązał się do utworzenia silnej i nowoczesnej floty dla Litwy i Królestwa Polskiego, ale tych planów nie realizował. 20 lat po koronacji władcy Sejm ponownie zażądał, by król wypełnił swoje zobowiązanie. Budowę floty powierzono Szkotowi Jakubowi Murray’owi. W 1622 r. ukończona została budowa pierwszego żaglowca o dwóch masztach. W 1623 r. z rozkazu króla przybyłego do Gdańska zarekwirowano kilka okrętów kupieckich oraz zarządzono pobór marynarzy i piechoty. Powołano dwóch komisarzy do nadzoru spraw morskich: Jana Wendta i Piotra Nilsona. Do budowy floty zgłosiło się wielu rzemieślników. W ciągu 3 lat zbudowano w Pucku 6 okrętów wojennych. Gdy jeszcze nieuzbrojone stały pod Gdańskiem, Gustaw Adolf już zdobywał polskie porty. Pod koniec 1626 r. flota polska posiadała 7 dużych trzymasztowych okrętów gotowych do walki, z których każdy wyposażony był w około 20–30 dział. Na głównych masztachłopotały czerwone bandery, na których widniała zgięta ręka trzymająca szablę, co miało świadczyć, że okręty należą do polskiej floty. Załogi składały się z Niemców, Anglików, Duńczyków i Hiszpanów. Zaciągali się też Kaszubi. Admirałem floty królewskiej został Arend Dickman pochodzący z Fryzji.
Walka „Latającego Jelenia” z eskadrą szwedzk
Walka „Latającego Jelenia” z eskadrą szwedzką koło Olandii, 1627 r. 70 x 50 cm, tempera, karton, 2005 r. Zakupiony w Kopenhadze w 1626 lub 1627 r., był małym galeonem o pojemności ok. 300 t, uzbrojonym w 20 dział różnego kalibru. Załoga to 50 marynarzy i 80 żołnierzy piechoty morskiej. Był w pierwszej eskadrze polskich okrętów walczących w zwycięskiej bitwie z flotą szwedzką pod Oliwą 28 listopada 1627 r. Galeonem dowodził kapitan Ellert Appelman. 2 grudnia 1627 r. „Latający Jeleń” jako okręt admiralski został wysłany z 3 innymi okrętami w rejs rozpoznawczy. Okręty zostały rozproszone przez sztorm, a „Latający Jeleń” natknął się koło Olandii na szwedzką eskadrę. Po stoczonej walce zatonął, a wraz z nim większość załogi.
HMS „Sutherland”
HMS „Sutherland” 50 x 35 cm, tempera, karton, 2006 r. Ilustracja do powieści „Okręt liniowy” C. S. Forestera. Po opuszczeniu konwoju wschodnioindyjskiego Honblower udał się na Morze Śródziemne i został skierowany na patrol wzdłuż hiszpańskiego wybrzeża. Po zniszczeniu francuskiej baterii i zagarnięciu kilku pryzów, Honblower dostrzegłi ostrzelał kolumnę piechoty idącąz taborami wzdłuż brzegu.
TAK WYGLĄDA SZKIC DO OBRAZU
Szkic okrętów Nelsona
„Égyptienne”
„Égyptienne” 70 x 50 cm, tempera, karton, 2011 r. Francuska 40-działowa fregata „Égyptienne” zbudowana w 1799 r. w Tulonie. Jej pierwszym zadaniem było wzmocnienie sił Napoleona w Egipcie. W 1801 r. wraz z fregatą „Justice” została wysłana z ładunkiem amunicji i żołmierzy do Alexandrii. 2 września, po upadku Alexandrii, w ramach podziału łupów „Égyptienne” została przejęta przez brytyjczyków a „Justice” przez ich tureckiego koalicjanta. Wielka Brytania przejęła od fracuzów także staroegipskie zabytki. „Égyptienne” przywiozła do Angli między innymi słynny „Kamień z Rosetty”, którego odkrycie przyczyniło się do odczytania egipskich hieroglifów. HMS „Egyptienne” służyła w Royal Navy do 1817 r. Na obrazie francuska fregata „Égyptienne” i bryg mijają klasztor Mount Saint-Michel nad Kanałem La Manche. Marynarze na fregacie stawiają „royale”.
HMS SUPRISE I LINIOWIEC OCEAN-1805 W/G GEOFFA HUNT
HMS „Surprise” i okręt liniowy. 96 x 66 cm, olej, płótno, 2002 r. Zbudowany w 1794 r. w Hawrze we Francji jako korweta „Unite”. W 1796 r. zdobyty przez 36-działową brytyjską fregatę HMS „Inconstant” i wcielony do Royal Navy. Według francuskiej marynarki należał do klasy korwet, jednak w Anglii został sklasyfikowany jako fregata. Wyporność 350 t, długość pokładu działowego 33 m, załoga 240 osób. HMS „Surprise” był, jak na swoją wielkość, mocno uzbrojony: na pokładzie działowym 24 karonady 32-funtowe, na pokładzie rufowym 10 karonad 18-funtowych i na pokładzie dziobowym 2 działa 4-funtowe. Służył głównie na Karaibach, gdzie zdobył kilka pryzów oraz odbił z rąk buntowników HMS „Hermione”. W 1802 r. został rozebrany. Patrick O’Brian umieścił „Surprise” w swoich powieściach o przygodach oficera Royal Navy Jacka Aubrey’a. Na drugim planie obrazu typowy dla tego okresu 74-działowy okręt liniowy 3. rangi HMS „Ocean”.
Okręt liniowy „Centurion” i statek zaopatrzenia
Okręt liniowy „Centurion” i statek zaopatrzeniowy na Pacyfiku 100 x 80 cm, olej, płótno, 2002 r. „Centurion”, 60-działowy okręt liniowy 4. klasy, zwodowany w 1732 r., w 1734 r. wszedł do służby na wodach kanału La Manche. W grudniu 1737 r. pod dowództwem George Ansona wyruszył wzdłuż wybrzeży Afryki zachodniej na Jamajkę. W 1740 r., w towarzystwie 7 innych okrętów i statków zaopatrzeniowych, udał się w podróż dookoła świata. Celem wyprawy był Pacyfik i hiszpańskie kolonie. Minął prylądek Horn 7 marca 1741 r. Na Pacyfiku zdobył kilka hiszpańskich pryzów. 20 czerwca u wybrzeży Filipin przechwycił płynący z Meksyku hiszpański okręt „Nuestra Senora de la Covadonga” z ładunkiem srebra. Powrócił do Anglii jako jedyny z całej eskadry. Z 1854 członków wyprawy pozostało tylko 188 osób. Była to kolejna po wyprawach Francisa Drakea i Williama Dampiera, podróż dookoła świata pod brytyjską banderą. George Anson był twórcą nowoczesnej marynarki wojennej Wielkiej Brytanii. Na budynku National Maritime Museum w Greenwich znajduje się medalion z jego wizerunkiem, obok innych przedstawiających Nelsona, Hooda i Drakea.
Galeon „Batavia”
Galeon „Batavia” 100 x 70 cm, olej, karton, 2002 r. Willem Vos, miłośnik starych żaglowców, w 1985 r. rozpoczął budowę repliki „Batavii” w holenderskiej stoczni Bataviawerf w Lelystad, wykorzystując tradycyjne materiały, technikę i narzędzia z czasów powstania oryginalnego statku. Kadłub postawiono z duńskiego dębu, liny upleciono z konopi. Projekt współfinansowała Unia Europejska. Przy budowie, zakończonej w 1995 r., pracowała młodzież z całego świata. W 1999 r. „Batavia” została przewieziona barką do Australii i zacumowana w Narodowym Muzeum Morskim w Sydney. W 2000 r. była wizytówką holenderskiej reprezentacji na odbywających się tam Igrzyskach Olimpijskich. Wróciła do Lelystad w 2001 r. Obecnie w stoczni Bataviawerf buduje się replika okrętu liniowego „De Zeven Provinciën”.
HMS „Victory”, „Cleopatra”, „Bellona”
HMS „Victory”, „Cleopatra”, „Bellona” 100 x 70 cm, olej, karton, 2003 r. Rok 1780. Z lewej HMS „Victory”, 104-działowy liniowiec 1. klasy, zbudowany w 1765 r. Z prawej HMS „Bellona”, 74-działowy liniowiec 3. klasy postawiony w 1760 r. Na drugim planie HMS „Cleopatra”, 32-działowa fregata 5. klasy z 1779 r.
Polski okręt wojenny „Król Dawid” 1623
Polski okręt wojenny „Król Dawid” 50 x 35 cm, tempera, karton, 2005 r. Zatoka Gdańska, 1627 r. Galeon zbudowany w 1623 r. w Gdańsku: wyporność ok. 400 t, długość 34 m, 31 dział o różnych wagomiarach; załoga: 60 marynarzy i 100 żołnierzy piechoty morskiej. 17 maja 1627 r. uczestniczył w pierwszej potyczce z flotą szwedzką w pobliżu Helu i następnego dnia na wysokości Białogóry koło Łeby. W bitwie pod Oliwą 28 listopada 1627 r. walczył jako okręt kontradmiralski. W maju 1628 r. został okrętem flagowym polskiej floty pod komendą admirała Grzegorza Fentrossa. 6 lipca 1628 r. uszkodzony podczas ataku szwedzkich wojsk na polskie okręty stojące u ujścia Wisły, w pobliżu twierdzy Wisłoujście. Admirał Fentross zginął, próbując z szalupy dowodzić broniącymi się okrętami. „Król Dawid” został wycofany w górę rzeki. W styczniu 1629 r., wraz z innymi polskimi okrętami, oddany przez króla Zygmunta III Wazę na służbę habsburskiej Ligi Katolickiej. W wojnie trzydziestoletniej walczył z flotą duńską i szwedzką. W listopadzie 1630 r. internowany w Lubece. Dalsze losy okrętu nie są znane.
Kliper angielski
Kliper angielski 100 x 80 cm, olej, płótno, 1996 r. Klipry, smukłe i szybkie żaglowce, obsługiwały trasy do Chin i Australii. Woziły herbatę, wełnę, pocztę i pasażerów. Utraciły znaczenie po otwarciu Kanału Sueskiego i upowszechnieniu statków parowych.
HMS „Victory” i HMS „Victorious” 1805
HMS „Victory” i HMS „Victorious” 100 x 70 cm, tempera, karton, 2002 r. Na pierwszym planie HMS „Victory”, na drugim dwupokładowiec HMS “Victorious” zbudowany w 1785 r. w Blackwall Yard w Londynie. Wyporność HMS „Victoriousa” wynosiła 1683 t, długość 52 m, uzbrojenie: pokład działowy – 28 dział 32-funtowych, górny – 28 dział 18-funtowych, rufowy – 14 dział 9-funtowych, dziobowy – 4 działa 9-funtowe. Był to pierwszy okręt Royal Navy o tej nazwie. W 1796 r. wziął udział w przejęciu holenderskiej kolonii Cape Town. Przez resztę służby patrolował wody w rejonie Indii Wschodnich. W 1803 r. uznano, że jest niezdolny do dalszej służby i wysłano go do rozbiórki w Lizbonie. W grudniu 1758 r. Rada Admiralicji brytyjskiej podjęła decyzję o budowie 12 nowych okrętów liniowych pierwszej klasy, uzbrojonych w około 100 dział. Projektantem tych jednostek był sir Thomas Slade, główny konstruktor brytyjskiej floty. Budowę „Victory” rozpoczęto w 1759 r. w Chatham Dockyard. Był to piąty w historii Royal Navy okręt o tej nazwie, poprzedni zatonął w 1744 r. wraz z całą załogą. Nowy „Victory” miał pokład działowy o długości 57 m, wyporność 3500 t, pojemność 2142 t, uzbrojenie: 30 dział 32-funtowych na pokładzie głównym, 28 dział 24-funtowych na środkowym, 30 dział 12-funtowych na górnym, 12 dział 12-funtowych na rufie, 2 karonady 12-funtowe i 2 karonady 68-funtowe na dziobie, w sumie 104 działa. Załogę stanowiło 850 osób. HMS „Victory” brał udział m. in. w bitwach morskich pod Ushant w 1778 i 1781 r., pod Saint-Vincent w 1797 r. i pod Trafalgarem w 1805 r. W tej ostatniej na pokładzie „Victory” zginął najsłynniejszy admirał w historii floty brytyjskiej Horatio Nelson. HMS „Victory” przetrwał do dzisiaj i jako okręt muzeum stoi w suchym doku w Portsmouth.
Okręt i statki Holenderskiej Kompanii Wschodniej
Okręt i statki Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej w Amsterdamie, pierwsza połowa XVII w. 100 x 70 cm, tempera, karton, 2006 r. Holenderska Kompania Wschodnioindyjska powstała w 1602 r. do handlu z Azją. Była pierwszym na świecie międzynarodowym koncernem mającym własną armię, flotę wojenną i handlową, a także własne pieniądze. Wkrótce Kompania została największą firmą handlową świata. Główna faktoria mieściła się w Batawii (obecnie Dżakarta, stolica Indonezji). Później powstały faktorie na Przylądku Dobrej Nadziei, w Tajlandii, na Tajwanie i w Chinach. U szczytu swej potęgi posiadała 150 statków handlowych, 40 okrętów, dziesięciotysięczną armię, 50 tysięcy pracowników i wypłacała 40% dywidendy. Upadła w 1784 r. Okręty kompanii służyły do ochrony konwojów, faktorii i przewożenia ważnych osobistości. Statki były wprawdzie uzbrojone, ale nie posiadały odpowiednich załóg do obsługi dział.
HMS „Renown” w Indiach Zachodnich
HMS „Renown” w Indiach Zachodnich 50 x 35 cm, tempera, karton, 2006 r. Ilustracja do powieści „Porucznik Hornblower” C. S. Forestera. Hornblower wszedł w skład załogi HMS „Renown” jako młodszy porucznik i oficer sygnałowy. W 1800 r., po rocznej służbie na Kanale Angielskim, okręt został wysłany do Indii Wschodnich do walki z hiszpańskimi korsarzami. W zwycięskiej walce w Zatoce Samana na Haiti „Renown” zdobył 3 pryzy i zatopił korsarski szkuner. Na obrazie widać także fregatę leżącą na mieliźnie podczas czyszczenia i konserwacji dna. Pierwowzorem opisanego w powieści Forestera „Renowna” był zbudowany w 1798 r., służący w Royal Navy, duży okręt liniowy o tej samej nazwie, o wyporności 1899 t, długości pokładu działowego 55 m, uzbrojony w 28 dział 32-funtowych, 30 dział 18-funtowych, 16 dział 9-funtowych i 12 karonad 32-funtowych na górnych, odkrytych pokładach. Historia tego okrętu była zupełnie inna niż opisana w książce Forestera.
Hornblower na Bałtyku
Hornblower na Bałtyku 70 x 50 cm, tempera, karton, 2005 r. Ilustracja do powieści „Komodor” C.S. Forestera. W kwietniu 1812 r. Horatio Hornblower został mianowany komodorem – dowódcą eskadry, której celem było wspieranie na Bałtyku państw koalicji antyfrancuskiej, szczególnie Rosji. Na obrazie od lewej 74-działowy HMS „Nonsuch”, 10-działowy kuter „Clam”, 18-działowy slup „Raven” i 20-działowy slup „Lotus”.
HMS „Lydia” na Pacyfiku – suszenie hamaków
HMS „Lydia” na Pacyfiku – suszenie hamaków 50 x 35 cm, tempera, karton, 2006 r. Ilustracja do powieści „Szczęśliwy powrót” C. S. Forestera. HMS „Lydia” po opłynięciu przylądka Horn dotarła do ciepłej strefy Pacyfiku. Dopiero tam załoga miała odpowiednie warunki do wysuszenia hamaków. Kapitan Hornblower wykazywał dużą troskę o higienę na swoim okręcie. On sam, niezależnie od szerokości geograficznej, brał codziennie kąpiel pod pompą okrętową.
FREGATA "LAVINIA"
HMS „Lavinia” 70 x 50 cm, tempera, karton, 2010 r. Fregata o wyporności 1172 t, zwodowana w 1806 r. w stoczni w Milford Haven. Uzbrojona w 40 dział 18-funtowych i 10 karonad. W 1808 r. służyła na Morzu Śródziemnym. W 1809 r. brała udział w ekspedycji na Walcheren w Holandii zakończonej niepowodzeniem. Od 1836 r. służyła jako hulk portowy w Plymouth i ostatecznie jako magazyn węgla. Zatonęła staranowana przez parowiec w 1868 r. Na obrazie HMS „Lavinia” przekazuje slupowi sygnał flagowy „Nawiązać bliższy kontakt z wrogą jednostką”. Wzór sygnału podał pan Krzysztof Gerlach z Gdańska, wielki znawca historii żaglowców.
HMS „Pomone - 1805
HMS „Pomone” 40 x 35 cm, tempera, karton, 2009 r. HMS „Pomone”, ciężka 38-działowa fregata klasy Leda, została zbudowana w 1805 roku. Miała 1076 ton rejestrowych wyporności. Uzbrojenie stanowiły: na pokładzie działowym 28 dział 18-funtowych, na pokładzie rufowym 8 dział 9-funtowych i 14 karonad 32-funtowych. Na pokładzie dziobowym były 2 działa 9-funtowe i dwie 32-funtowe karonady. Długość pokładu działowego wynosiła 45,8 metra. Załoga okrętu przy końcu służby wynosiła 330 osób. HMS „Pomone” w 1805 roku zatrzymała statek przemytniczy i dwa korsarskie. W 1806 r. zatrzymała hiszpańskiego korsarza z angielskim pryzem. W 1807 r. zniszczyła lub zatrzymała 21 francuskich statków. W latach 1808-1809, działając na Morzu Śródziemnym, zatrzymała włoski okręcik uzbrojony w moździerze. W październiku 1809 roku wykryła konwój francuskich okrętów wojennych i transportowców. Z tego konwoju spaliła dwa brygi handlowe, dwa moździerzowce i kecz. Następnie flota angielska, będąca w okolicy Toulonu, ruszyła za konwojem powodując, iż dwa francuskie okręty liniowe weszły na mieliznę koło Frontignan i zostały spalone przez własne załogi. W 1811 roku w zatoce Sagone na Korsyce uczestniczyła w akcji bombardowania dwóch fregat francuskich i handlowca, załadowanych budulcem dla stoczni w Toulonie. Po półtoragodzinnym bombardowaniu zostały one spalone. W październiku 1811 r. fregata rozbiła się o skały niedaleko Przylądka Igielnego. Załogę, działa, ładunek i kosztowności udało się uratować. Miejsce to jest od 1974 roku legalnie eksplorowane przez historyków marynarki wojennej.
74-DZIAŁOWY ALBION I CLEOPATRA NA ATLANTYKU-1805
„Albion” i „Cleopatra” na Atlantyku 110 x 85 cm, tempera, płótno, 1999 r. Obraz przedstawia okręty w latach 80. XVII w. HMS „Albion” był 74-działowym liniowcem 3. klasy zwodowanym w 1763 r. Zapoczątkował budowę liniowców klasy Albion o charakterystycznym kształcie i uzbrojeniu. Na dolnym pokładzie mocowano 28 dział 32-funtowych, na górnym 28 dział 18-funtowych, na rufowym i dziobowym 18 dział 9-funtowych. „Albion” rozbił się w Swin Chanel w 1797 r.
